Toàn cảnh Hội thảo (Ảnh: Nguyễn Hạnh)
Tham dự hội thảo, về phía Trung Quốc có đại diện các đơn vị: Viện Nghiên cứu Chiến lược Phát triển KH&CN, Viện Nghiên cứu kỹ thuật công nghiệp in ấn bao bì xanh Bắc Kinh, Viện Nghiên cứu thông tin KH&CN Hắc Long Giang, Sở KH&CN tỉnh Quảng Tây,… Về phía Việt Nam, có đại diện một số Bộ, ngành; Sở KH&CN và Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN của các tỉnh Hà Nội, Hải Phòng, Thanh Hóa, Ninh Bình, Hà Nam, Nam Định, Hải Dương, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Hải Phòng, Hòa Bình, Lạng Sơn; đại diện Viện KH&CN Việt Nam, Viện KHXH Việt Nam và đại diện lãnh đạo các đơn vị chức năng thuộc Bộ KH&CN.
Tại Hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ những vấn đề về tình hình thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức KH&CN công lập tại Việt Nam; Đổi mới để phát triển nhảy vọt; Diễn biến và cải cách, đổi mới cơ chế Trung Quốc; Xây dựng cơ chế đổi mới và cải cách thể chế các tổ chức KH&CN trong lĩnh vực nông nghiệp của Trung Quốc; Cải cách cơ cấu các tổ chức nghiên cứu KH&CN công lập; Cải cách Viện khai thác ứng dụng Trung Quốc; kinh nghiệm cải cách của một số viện nghiên cứu của Trung Quốc;…
Theo đó, các đại biểu kiến nghị, để chuyển đổi thể chế các cơ quan nghiên cứu và triển khai, Việt Nam cần xây dựng chính sách đồng bộ để thực thi thuận lợi; hoàn thiện cơ chế khuyến khích và ràng buộc, tránh xung đột về lợi ích mục tiêu; khai thác và phát huy tối đa tiềm năng KH&CN trong nước; tranh thủ được đội ngũ tri thức và công nghệ tiên tiến của các nước;…
Phó Viện trưởng Viện Ứng dụng Công nghệ Nguyễn Mạnh Cường cho rằng, để chuyển đổi thành công, rất cần sự quyết tâm cao; có một ban lãnh đạo quyết liệt và hình thành một đội công tác nòng cốt đủ mạnh, có nhiệt huyết; xây dựng tầm nhìn cụ thể, rõ ràng cho từng giai đoạn; lập kế hoạch chi tiết từng bước thực hiện; xây dựng quy trình cho các lĩnh vực như tiếp thị, thương mại, quản lý dự án, khai thác sở hữu trí tuệ hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế;…
Ông Trần Quốc Khánh – Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ (Bộ KH&CN) phát biểu tại Hội thảo (Ảnh. Nguyễn Hạnh)
Phát biểu tại Hội thảo, ông Trần Quốc Khánh- Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ KH&CN cho biết, đổi mới cơ chế hoạt động của các tổ chức KH&CN là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước Việt Nam nhằm hướng đến mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Để cụ thể hóa chủ trương đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 115/2005/NĐ-CP ngày 05/9/2005 quy định cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức công lập; Nghị định số 96/2010/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 115 và Nghị định số 80/2007/NĐ-CP của Chính phủ về doanh nghiệp KH&CN.
Qua 7 năm thực hiện, nhiều tổ chức KH&CN ở Việt Nam đã chuyển đổi thành công, tạo đà phát triển mới mạnh mẽ trong nghiên cứu, chuyển giao công nghệ cũng như trong quản lý, tạo động lực cho các nhà khoa học tích cực nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, góp phần quan trọng trong công cuộc đổi mới của đất nước.
Trong quá trình triển khai thực hiện, Việt Nam xem trọng việc học tập kinh nghiệm của nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc. Những nội dung Trung Quốc tiến hành rất gần với điều kiện của Việt Nam. Thông qua Hội thảo này, các đại biểu Việt Nam sẽ hiểu rõ hơn về quá trình chuyển đổi thể chế các cơ sở nghiên cứu triển khai của Trung Quốc, từ đó rút ra bài học quý báu cho quá trình hoàn thiện hành lang pháp lý, giải quyết những khó khăn tồn tại để đến năm 2013, Việt Nam có thể hoàn thành việc chuyển đổi sang cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức KH&CN công lập.