Kết nối và phát huy nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài hỗ trợ cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Tham dự sự kiện có Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Phạm Quang Hiệu.

Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tuyến kết hợp trực tiếp, đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về phòng, chống dịch Covid-19.

Đây là sự kiện nhằm thu hút các nhà khoa học, chuyên gia công nghệ, doanh nhân kiều bào chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm thực tế cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam; đồng thời tạo không gian để kiều bào trao đổi, đề xuất những kiến giải nhằm xây dựng Mạng lưới kết nối khởi nghiệp sáng tạo quốc gia. 

Chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam

Tại Hội thảo các diễn giả là đại diện Startup người Việt thành công quốc tế, dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực khởi nghiệp đã có những chia sẻ thú vị như: Bà Lê Diệp Kiều Trang (Giám đốc tài chính Arevo/ Đồng sáng lập Quỹ Alabaster), Ông Cao Anh Tuấn (Giám đốc Công nghệ Genetica), Ông Trần Bảo Khánh (Tổng Giám đốc và Đồng sáng lập Rens Original), Ông Phạm Kim Cương (Nhà sáng lập Cohost AI).

Tại đây, các doanh nghiệp khởi nghiệp (startup) có cơ hội lắng nghe các diễn giả bàn luận và chia sẻ bài học của mình trong hành trình thương mại hóa sản phẩm công nghệ, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, tạo ra lợi thế cạnh tranh riêng cho sản phẩm Việt trên thị trường quốc tế, để từ đó phát huy tối đa tiềm năng tại thị trường nội địa và phát triển, mở rộng kinh doanh sang nước ngoài. Những chia sẻ đó thể hiện vai trò và sức mạnh của người Việt Nam ở nước ngoài cũng như sự cần thiết của việc thúc đẩy mạng lưới kết nối những người Việt, startup Việt ở nước ngoài hỗ trợ và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp trong nước.  

Hội thảo cũng đánh dấu sự hợp tác chính thức giữa Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài và Ban Điều hành Đề án 844 trong hành trình huy động, tập hợp nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài, hình thành mạng lưới hỗ trợ và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam. 

Theo số liệu từ chương trình “Cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo 2020”, cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là dịch vụ nền tảng, có tác động mạnh mẽ đến việc tăng doanh thu gấp 3.5 lần và cơ hội gọi vốn thành công tăng 7 lần cho người khởi nghiệp. 

Tuy nhiên, chương trình cố vấn khởi nghiệp tại các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam 2020 còn gặp hạn chế liên quan đến dịch vụ cố vấn và lập kế hoạch triển khai dịch vụ. Theo đó, tại hội thảo lần này, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Văn phòng Đề án 844 phối hợp cùng đối tác chuyên môn là Chương trình Khởi nghiệp Thụy Sĩ (Swiss Entrepreneurship Program) cùng Hội Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) sẽ khởi động Chương trình Cố vấn Khởi nghiệp sáng tạo toàn cầu (Global Mentoring Program for V-startups). 

Việc phát huy, thu hút nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài đóng góp phát triển đất nước là một nội dung quan trọng của công tác ngoại giao phục vụ phát triển trong nhiều năm qua. Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ quyết định năm 2016 là “Năm khởi nghiệp quốc gia”, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài đã chủ động đề xuất, phối hợp cùng UBND Thành phố Hồ Chí Minh và các cơ quan liên quan tổ chức diễn đàn “Kết nối các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo của người Việt tại Hoa Kỳ và Việt Nam” ngày 9/12/2017 tại San Francisco, Hoa Kỳ và Diễn đàn “Kết nối Startup Việt trong và ngoài nước” ngày 26/6/2018 tại TP. Hồ Chí Minh, thu hút sự quan tâm đặc biệt của các chuyên gia, trí thức trẻ ở cả trong và ngoài nước. Kể từ đó đến nay, Uỷ ban thường xuyên đồng hành cùng các cơ quan, tổ chức hỗ trợ kiều bào trẻ khởi nghiệp, sáng tạo như các cuộc thi khởi nghiệp toàn cầu hàng năm của Viet Challenge (Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tại Hoa Kỳ), và cuộc thi đổi mới sáng tạo Hack4growth của AVSE (Hội chuyên gia và khoa học Việt Nam toàn cầu), thiết lập mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam…

Liên kết cộng đồng khởi nghiệp trong và ngoài nước

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng cho biết: Mặc dù dịch bệnh Covid-19 đang tác động tiêu cực lên toàn thế giới, tuy nhiên bối cảnh này lại cho thấy thời cơ vàng cho nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo với các giải pháp khác biệt. Trong thời gian qua đã thấy sự xuất hiện và nổi lên của nhiều các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo với các nền tảng quản trị, giải pháp kết nối trực tuyến, các ứng dụng với công nghệ AI, Robot, IoT… Nhiều giải pháp trên được xây dựng và phát triển bởi những doanh nhân, chuyên gia người Việt Nam ở nước ngoài và có những đóng góp cho công tác phòng, chống dịch của Việt Nam. 

Trong bối cảnh này, Bộ KH&CN xác định những hoạt động trong hệ sinh thái cũng cần có điều chỉnh để phù hợp tình hình thực tế. Trong năm 2021, Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo quốc gia - Techfest sẽ tiếp tục được tổ chức với mục tiêu nâng cao vai trò của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong ứng phó với đại dịch và góp phần phục hồi nền kinh tế. Phương thức tổ chức sẽ được tổ chức theo hình thức giảm tập trung với sự kết hợp của các nền tảng trực tuyến để vẫn có thể kết nối hiệu quả giữa các chủ thể trong hệ sinh thái trong và ngoài nước. Hệ sinh thái của các lĩnh vực công nghệ khác nhau sẽ được triển khai trong suốt thời gian từ nay đến cuối năm.

Thứ trưởng Trần Văn Tùng nhấn mạnh: trong thời gian qua, Bộ KH&CN thông qua Đề án 844 đã có nhiều hoạt động phối hợp với Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài nhằm gắn kết trí thức, kiều bào Việt hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, trong đó phải kể đến: Diễn đàn Kết nối các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo của người Việt tại Hoa Kỳ và Việt Nam” (San Francisco, Hoa Kỳ, tháng 12/2017) và “Diễn đàn kết nối Startup Việt trong và ngoài nước” (Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 6/2018). Năm 2019, TECHFEST Quốc tế tại Hoa Kỳ, Singapore, Hàn Quốc do Bộ KH&VN lần đầu tiên tổ chức cũng đã thu hút được sự quan tâm rất lớn của chuyên gia, doanh nhân, nhà đầu tư ở tại các quốc gia này. 

Những hoạt động trên là cơ sở tiền đề để Bộ KH&CN nắm bắt được thực trạng, các vấn đề khó khăn, vướng mắc của cộng đồng người Việt ở nước ngoài trong việc triển khai các dự án, doanh nghiệp ĐMST, đưa các giải pháp này về Việt Nam và hỗ trợ cho Hệ sinh thái KNĐMST Việt Nam. Tuy nhiên, từ góc độ hoạch định chính sách để phát huy hơn nữa sự tham gia của trí thức, chuyên gia, doanh nhân người Việt Nam ở nước ngoài với khởi nghiệp sáng tạo trong nước thì cần phải tìm hiểu sâu hơn những nhu cầu thực chất của kiều bào, trí thức Việt khi tham gia vào hoạt động trong nước, từ đó xây dựng và triển khai các chính sách thu hút một cách toàn diện và có hệ thống.  
 

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng phát biểu tại Hội thảo

Thứ trưởng Trần Văn Tùng chia sẻ thêm: Xuất phát từ thực tiễn đó, Bộ KH&CN đã đề xuất chính phủ điều chỉnh, bổ sung một số trọng tâm hoạt động trong việc triển khai Đề án 844 tại quyết định số 188 của Thủ tướng Chính phủ ngày 09 tháng 02 năm 2021 về việc Sửa đổi quyết định số 844, cụ thể là cần hình thành một Mạng lưới hỗ trợ KNĐMST Quốc gia với chức năng cầu nối thu hút sự tham gia của các chuyên gia, trí thức, doanh nhân người Việt Nam tại nước ngoài hỗ trợ cho khởi nghiệp sáng tạo trong nước nói riêng và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nói chung. Mạng lưới này sẽ góp phần thúc đẩy liên kết giữa cộng đồng KNĐMST trong và ngoài nước, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST trong nước mở rộng thị trường kinh doanh, thị trường vốn, tiếp cận vốn nguồn lực, nguồn trí tuệ của toàn cầu. Đồng thời, Mạng lưới cũng sẽ lắng nghe phản hồi từ Kiều bào để kiến nghị các giải pháp góp phần giải quyết khó khăn, vướng mắc của cộng đồng người Việt ở nước ngoài khi phát triển doanh nghiệp, tham gia vào hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam. Với mục tiêu trên, Bộ KH&CN thông qua Đề án 844 chính thức đặt quan hệ hợp tác với Uỷ ban Nhà nước về người Việt Nam tại nước ngoài Việc ký kết Biên bản ghi nhớ giữa Ban điều hành Đề án 844 và Uỷ ban Nhà nước về người Việt Nam tại nước ngoài sẽ mở ra hướng đi mới cho việc tăng cường kết nối mạng lưới chuyên gia, người Việt tại nước ngoài và tối ưu hóa nguồn lực hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, với hai định hướng chính: Thứ nhất, thông tin về hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam sẽ được truyền tải một cách đầy đủ, liên tục và cập nhật nhất đến cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Thứ hai, sự hợp tác giữa 2 bên sẽ là đòn bẩy giúp thu hút và thúc đẩy vai trò, sự tham gia của các chuyên gia người Việt Nam tại nước ngoài với hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trong nước.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Hiệu cho biết: Trong nhiều năm qua, với vai trò “đột phá, mở đường, song hành, hỗ trợ” Ủy ban Nhà nước về người Việt ở nước ngoài đã phối hợp cùng nhiều bộ ngành và các cơ quan, đặc biệt là Bộ KH&CN mở đường cho việc kết nối mạng lưới chuyên gia trong và ngoài nước hỗ trợ cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam.
 

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Hiệu phát biểu tại Hội thảo

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Hiệu cho biết, thời gian tới, hai bên sẽ triển khai chương trình "Cố vấn khởi nghiệp toàn cầu" nhằm chia sẻ kinh nghiệm phát triển, kiến nghị đề xuất xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam, đặc biệt những đề xuất kết nối bền vững giữa các nhà khởi nghiệp, chuyên gia trong và ngoài nước.
 

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng và Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Hiệu  ký hợp tác