Bộ Công an cho biết, theo thống kê của lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, trong hai năm 2010 và 2011, toàn quốc đã xảy ra 324 vụ cháy, nổ ô tô, xe máy, trong đó có 276 vụ cháy xe ô tô và 48 vụ cháy nổ xe máy. Đã điều tra xác minh làm rõ nguyên nhân của 209 vụ trong tổng số 324 vụ. Trong số 209 vụ đã rõ nguyên nhân thì 30,25% do chập điện, 15,1% do sự cố kỹ thuật, 9,8% do sơ suất, 4,63% do tai nạn giao thông và 4,32% do đốt.
Từ 01/01/2012 đến nay, cả nước đã xảy ra 115 vụ cháy ô tô, xe máy, trong đó có 56 vụ cháy xe ô tô, 59 vụ cháy xe máy, làm thương 3 người, thiệt hại tài sản hơn 20 tỷ đồng. Trong số đó đã làm rõ 25 vụ (21,7%), còn 96 vụ (78,3%) đang điều tra. Trong số 25 vụ làm rõ nguyên nhân thì có 9 vụ do chập điện, 6 vụ do sơ suất, 5 vụ do sự cố kỹ thuật, 4 vụ do tai nạn giao thông và 1 vụ do đốt.
Qua nghiên cứu 439 vụ (tính từ năm 2010 đến nay) cho thấy: cháy xe xảy ra ở nhiều hãng sản xuất đã có thương hiệu như Huyndai, Daewoo, BMW, Mercedes, Ford, Toyota, Honda… Các vụ cháy, nổ xe xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau như chập điện, cháy lan, tai nạn giao thông, do đốt…
Ngoài ra có một số vụ cháy có hiện tượng bất thường như dừng xe tắt máy, tự nhiên xe nổ và cháy, khởi động lại gây cháy nổ… Dư luận nghi ngờ do xăng kém chất lượng gây nên hiện tượng cháy, nổ xe. Tuy nhiên chưa có cơ quan nào công bố kết luận nguyên nhân cháy ô tô, xe máy vừa qua do xăng dầu trực tiếp gây nên.
Liên quan đến xăng dầu, ông Trần Văn Vinh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng- Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, với các kết quả thử nghiệm 56 mẫu liên quan tới xe cháy trong thời gian vừa qua thì chưa có bằng chứng xăng, dầu là nguyên nhân trực tiếp gây ra cháy nổ ở xe cơ giới.
Cũng theo ông Vinh, hiện nay có 3 nhóm nghiên cứu tính khoa học và khả năng gây ra nguyên xe cháy gồm: Viện cơ khí động lực, Đại học Bách Khoa Hà Nội, Phòng thí nghiệm trọng điểm hóa dầu, Viện Hóa công nghiệp và Đại học Bách Khoa TP.HCM.
Các nhóm này nghiên cứu tính khả thi về cháy nổ xuất phát từ các nguyên nhân do nhiên liệu (xăng, dầu, chất phụ gia…) và do động cơ gây ra hiện tượng cháy nổ xe cơ giới và các biện pháp phòng chống. Những kết quả nghiên cứu bước đầu như:
Nhiên liệu xăng và hỗn hợp nhiên liệu có pha thêm các alcohol (metanol và etanol) với nồng độ dưới 30% không thể tự động bốc cháy, không gây ra cháy phương tiện ôtô và xe gắn máy, trừ trường hợp đặc biệt có sự rò rỉ nhiên liệu và sự tiếp xúc với nguồn nhiệt nóng lớn hơn 490 độ C.
Nhiên liệu xăng và hỗn hợp nhiên liệu xăng có pha hàm lượng metanol hoặc etanol nhỏ hơn 30% chỉ bốc cháy trên động cơ, gây ra cháy xe khi bản thân nhiên liệu bị rò rỉ và đồng thời có tia lửa điện tại thời điểm đó như chập mạch hệ thống điện của động cơ hoặc do ma sát sinh ra.
Nhiên liệu xăng có pha hàm lượng metanol hoặc etanol cao, gây lão hóa đường ống dẫn nhiên liệu, roăng cao su dẫn đến rò rỉ nhiên liệu tạo ra khả năng cháy, nổ khi có nguồn nhiệt cao, đặc biệt khi có chập cháy, tia lửa điện.
Xăng sau khi pha viên tiết kiệm xăng, dung dịch tiết kiệm xăng theo đúng hướng dẫn thì các chỉ tiêu chất lượng của nhiên liệu pha về cơ bản không thay đổi so với nhiên liệu trước khi pha các chất này (ngoại trừ trị số octan). Tuy nhiên các dung dịch hoặc viên tiết kiệm xăng này chưa được đánh giá khả năng tiết kiệm và cũng chưa được cấp phép lưu hành nên không được khuyến cáo sử dụng.
Xe máy hiện đại sử dụng nhiên liệu không phù hợp, đặc biệt là chỉ số RON thấp như xăng A83 gây nóng động cơ hơn bình thường, dẫn đến khả năng nóng chảy một số chi tiết và có thể gây chập điện, tạo nguồn nhiệt lớn và sẽ gây cháy nếu trường hợp vùng nhiệt nóng tiếp cận với vật liệu dễ cháy như nhựa, ống dẫn gây điện,…
Sử dụng cốp xe để đựng những vật dễ cháy gây cháy nổ như bình ga mini, bật lửa,… sẽ gây cháy. Bởi vì nhiệt độ trong cốp chứa đồ có thể lên hơn 60 độ C, nhiệt độ này có thể làm cháy phát nổ các thiết bị, bình hóa chất đựng trong cốp như điện thoại di động, máy tính xách tay, máy ảnh, nước hoa, keo xịt tóc…
Cầu chì đấu nối bằng dây điện hoặc sử dụng cầu chì không đúng thiết kế, tăng khả năng chập, cháy khi công suất tiêu thụ cao hơn thiết kế cho phép. Đặc biệt những xe đã có tiền sử cầu chì bảo vệ bị đứt trước đó vì cầu chì dây dẫn điện đã được thiết kế phù hợp với công suất tiêu thụ tương ứng.
Khi xe đang lưu thông cần chú ý không để các vật liệu dễ cháy cuốn vào gầm xe, tiếp xúc với bộ phận nóng như động cơ ống xả sẽ gây ra cháy xe.
Sử dụng xe hiện đại, không đồng bộ với yêu cầu xăng, dầu tại Việt Nam hiện nay.
Tránh các thao tác gây chảy tràn nhiên liệu ra ngoài trong quá trình nạp nhiên liệu hoặc nạp quá nhiều nhiên liệu, hoặc bất cẩn không lắp hoặc lắp không khít nắp bình xăng bởi vì đây là một điều kiện hình thành quá trình cháy một khi phương tiện giao thông đã có sự cố chập mạch về hệ thống điện.
Ông Trần Văn Vinh cho biết thêm, trong thời gian tới, Tổng cục sẽ tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra chất lượng xăng dầu. Bên cạnh đó ban hành văn bản kiểm tra chất lượng xăng dầu trong chuỗi kín từ bán lẻ sản xuất kinh doanh đến nhập khẩu rà soát lại các tiêu chuẩn, quy chuẩn về nhiên liệu của Việt Nam và thế giới.