Tham dự buổi làm việc, về phía Việt Nam còn có các cán bộ lãnh đạo, chuyên gia của Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, Viện Di truyền Nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Thể thao Lào phát biểu tại buổi tiếp.
Trao đổi tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Thể thao Lào cho biết với sự hỗ trợ của IAEA và Việt Nam, năm 2019, Lào đã thông qua Luật Bảo vệ và An toàn bức xạ. Ông cũng nêu bật những khó khăn, thách thức trong giai đoạn thay đổi cơ cấu tổ chức của một số cơ quan của Lào, theo đó, Vụ Khoa học và Văn phòng An toàn bức xạ và hạt nhân thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ trước đây đã được hợp nhất vào Bộ Giáo dục và Thể thao Lào. Hiện tại với nguồn nhân lực còn hạn chế, phía Lào mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ tích cực và kịp thời của IAEA và Việt Nam. Thứ trưởng đánh giá cao những nỗ lực của IAEA và Việt Nam trong thời gian qua đã tích cực phối hợp với Lào để triển khai Thỏa thuận hợp tác ba bên cũng như thúc đẩy hợp tác song phương thông qua các dự án hợp tác kỹ thuật và Nghị định thư, đồng thời bày tỏ mong muốn sớm ký kết Thỏa thuận hợp tác ba bên trong giai đoạn mới.
Tại buổi tiếp, thay mặt cho Đoàn công tác của IAEA, ông Gashaw Wolde khẳng định trong nhiều năm qua, thông qua các chương trình hợp tác kỹ thuật, IAEA đã và đang nỗ lực giúp đỡ các quốc gia thành viên thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội, tăng cường năng lực cho các quốc gia trong lĩnh vực khoa học công nghệ hạt nhân, phát triển nguồn nhân lực.
Ông cũng mong muốn phía Lào sẽ tích cực tham gia các Sáng kiến gần đây của IAEA như Sáng kiến về ứng dụng công nghệ hạt nhân vào quá trình giải quyết các dịch bệnh có nguồn gốc từ động vật (ZODIAC) và “Rays of Hope” nhằm hỗ trợ các bệnh nhân ung thư. Nhân dịp này, ông cũng gửi lời mời đến Lãnh đạo Bộ Giáo dục và Thể thao Lào sang tham dự Đại hội đồng IAEA lần thứ 66 tại Viên, Áo vào tháng 9/2022 và tham dự Hội nghị cấp Bộ trưởng Hiệp định hợp tác vùng khu vực châu Á-Thái Bình Dương về Nghiên cứu, phát triển và đào tạo khoa học và công nghệ hạt nhân (Hiệp định RCA) do Việt Nam chủ trì.
Bà Trần Bích Ngọc - Trưởng đoàn Việt Nam gửi lời cảm ơn đến IAEA cùng các cơ quan của Lào đã tạo điều kiện thuận lợi cho Đoàn công tác tới Lào đánh giá hiệu quả việc thực hiện Thỏa thuận hợp tác ba bên Việt Nam – IAEA – Lào được ký kết vào tháng 9/2019 trong khuôn khổ Đại hội đồng IAEA lần thứ 63; đồng thời xác định hiện trạng và nhu cầu phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử của Lào và tiến tới ký kết mới Thỏa thuận hợp tác ba bên trong giai đoạn 5 năm tới.
Bà Trần Bích Ngọc khẳng định Việt Nam và Lào có mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, truyền thống tốt đẹp lâu đời. Trong lĩnh vực khoa học và công nghệ nói chung cũng như lĩnh vực năng lượng nguyên tử nói riêng, trước khi các bên ký Thỏa thuận hợp tác ba bên, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Bộ Khoa học và Công nghệ Lào trước đây đã thúc đẩy nhiều hoạt động hợp tác song phương thông qua các dự án thuộc Nghị định thư do Chính phủ Việt Nam tài trợ, bao gồm Dự án Hỗ trợ Cơ quan An toàn bức xạ Lào xây dựng cơ sở hạ tầng quản lý và nâng cao năng lực kỹ thuật về an toàn bức xạ trong giai đoạn 2013 - 2015, hỗ trợ Lào soạn thảo Pháp lệnh Năng lượng nguyên tử (tiền thân của Luật Bảo vệ và An toàn bức xạ hiện nay) và 02 Nghị định khác trong lĩnh vực này. Hợp tác Việt Nam - Lào cũng thu được những kết quả tích cực thông qua triển khai Nghị định thư được giữa Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Bộ Khoa học và Công nghệ Lào nhằm hỗ trợ Lào xây dựng “Trung tâm thử nghiệm không phá hủy và kỹ thuật hạt nhân”.
Bà Trần Bích Ngọc bày tỏ vui mừng được biết Vụ Khoa học và Văn phòng An toàn bức xạ và hạt nhân thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ trước đây đã được hợp nhất vào Bộ Giáo dục và Thể thao của Lào và được bổ sung thêm nhiều chức năng và nhiệm vụ mới. Bà khẳng định để thúc đẩy ứng dụng năng lượng nguyên tử phát triển kinh tế-xã hội cần thiết phải xây dựng hệ thống quản lý với đội ngũ nhân lực và năng lực kỹ thuật để bảo đảm an toàn, an ninh. Việt Nam với kinh nghiệm đi trước sẽ sẵn sàng cùng với IAEA hỗ trợ Lào thông qua triển khai Thỏa thuận hợp tác ba bên cũng như thúc đẩy hợp tác song phương thông qua Nghị định thư giữa hai Bộ. Để củng cố và tăng cường hợp tác song phương, Trưởng đoàn Việt Nam cho rằng hai bên cần tiến tới ký kết Thỏa thuận hợp tác song phương cấp Bộ và Đoàn công tác của Việt Nam sẽ báo cáo đề xuất này đến Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam, đồng thời đề xuất Thứ trưởng giao Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Giáo dục và Thể thao Lào cùng phối hợp với cơ quan đồng cấp phía Việt Nam đề tiến tới xây dựng Thỏa thuận hợp tác song phương cấp Bộ trong thời gian tới.
Các đại biểu tham dự buổi tiếp.
Trong Đợt làm việc của Đoàn công tác lần này, các bên đã trao đổi nội dung về cơ sở hạ tầng thúc đẩy phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử, khuôn khổ pháp quy và các hoạt động bảo đảm an toàn bức xạ và hạt nhân, an ninh và thanh sát hạt nhân, ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ trong lĩnh vực y tế, công nghệ kiểm tra không phá hủy (NDT), các hoạt động đo liều cá nhân, hiệu chuẩn và bảo dưỡng thiết bị phát hiện bức xạ. Đoàn cũng đến thăm các cơ sở có dự án hợp tác kỹ thuật giữa Lào và IAEA.
Kết thúc đợt làm việc, Đoàn công tác sẽ thông qua báo cáo đánh giá hiện trạng và các khuyến cáo, đề xuất để Lào có định hướng và ưu tiên nguồn lực phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử trong những năm tới, đồng thời xây dựng kế hoạch hành động để triển khai Thỏa thuận hợp tác ba bên giai đoạn mới.