Tính đến 30/6/2016, VUSTA có 430 tổ chức KH&CN đăng ký hoạt động tại Bộ KH&CN, bao gồm: 145 Viện nghiên cứu, 10 Liên hiệp, 02 Văn phòng và 273 Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng tiến bộ KH&CN. Trong những năm qua, các tổ chức KH&CN thuộc VUSTA có sự phát triển mạnh về số lượng, đã tập hợp, huy động được đội ngũ cán bộ nghiên cứu có trình độ và kinh nghiệm, thu hút được nhiều nguồn lực tài trợ từ các tổ chức quốc tế và các tổ chức phi chính phủ nước ngoài thông qua các dự án hợp tác quốc tế. Các tổ chức này đã có nhiều đóng góp tích cực trong công tác xã hội hóa hoạt động KH&CN, giáo dục và đào tạo, phát triển cộng đồng, xóa đói giảm nghèo và bảo vệ môi trường.
Đợt kiểm tra định kỳ tại tháng 8 vừa qua tại 05 tổ chức KH&CN thuộc VUSTA tại thành phố Hồ Chí Minh tập trung vào việc kiểm tra và hướng dẫn tổ chức chấp hành các quy định của Luật KH&CN năm 2013, Nghị định số 08/2014/NĐ-CP ngày 27/01/2014 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật KH&CN, Thông tư số 03/2014/TT-BKHCN ngày 31/3/2014 của Bộ trưởng Bộ KH&CN về việc hướng dẫn điều kiện thành lập và đăng ký hoạt động của tổ chức KH&CN, cụ thể như: về đăng ký lĩnh vực hoạt động, trụ sở chính của của tổ chức, về treo biển hiệu tại trụ sở, về đăng ký bổ sung, thay đổi và việc chấp hành các quy định về ngành, nghề hoạt động yêu cầu có chứng chỉ hành nghề, điều kiện hoạt động.
Nhìn chung, các tổ chức được kiểm tra đợt này đã hoạt động theo đúng nội dung Giấy chứng nhận được cấp. Tuy nhiên, còn có tổ chức chưa thực hiện đúng các quy định như chưa bổ sung thông tin người đứng đầu tổ chức, chưa thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo định kỳ... Đoàn Kiểm tra đã ghi nhận những nỗ lực chung của các tổ chức, đồng thời lưu ý các tổ chức phải theo dõi, cập nhật những văn bản pháp lý có liên quan; kịp thời đăng ký thay đổi, bổ sung khi có những nội dung thay đổi trong Giấy chứng nhận đã được cấp. Đoàn cũng nêu rõ trách nhiệm của tổ chức trong quản lý đối với các chi nhánh, văn phòng đại diện trực thuộc; lưu ý tổ chức phải thực hiện việc xin phép cơ quan có thẩm quyền khi hoạt động trong lĩnh vực có quy định điều kiện riêng (như tổ chức các lớp đào tạo có cấp chứng chỉ, tổ chức hội thảo quốc tế, hoạt động trong những ngành nghề có yêu cầu về nhân lực và cơ sở vật chất - kỹ thuật…), khẳng định lại vai trò của người đứng đầu tổ chức là người chịu trách nhiệm trước pháp luật về toàn bộ hoạt động của tổ chức.
Qua kiểm tra và trao đổi cho thấy, nhiều tổ chức KH&CN chưa chủ động nghiên cứu các văn bản pháp luật liên quan trực tiếp tới nghĩa vụ, quyền và lợi ích hợp pháp của mình, cũng như lúng túng trong quá trình thực hiện các quy định pháp luật... Điều này làm giảm hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước cũng như hiệu quả hoạt động của các tổ chức KH&CN. Vì vậy, trong thời gian tới các cơ quan chủ quản cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên tryền, phổ biến pháp luật nhằm nâng cao hiểu biết pháp luật về KH&CN cho các tổ chức KH&CN, các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân có liên quan. Từ đó, nâng cao ý thức tuân thủ và chấp hành pháp luật, góp phần tăng cường trật tự, kỷ cương pháp luật, ngăn ngừa có hiệu quả những vi phạm pháp luật về KH&CN nói chung./.