Tham dự Hội nghị có TS. Trịnh Hải Sơn, Trưởng Tiểu ban chuyên môn về CVĐC của Việt Nam; Đại diện Tiểu ban Khoa học Tự nhiên, Bộ KH&CN; Đại diện 03 Ban quản lý Geopark Việt Nam (Non Nước - Cao Bằng, Cao nguyên đá Đồng Văn và Đắk Nông) và các đại diện lãnh đạo các đơn vị quan tâm tới lĩnh vực CVĐC cùng đông đảo các nhà khoa học.
2023 là năm khó khăn sau đại dịch Covid-19, tuy nhiên Tiểu ban chuyên môn CVĐCTC của Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận khi phối hợp, hỗ trợ với các địa phương trong công tác chuẩn bị hồ sơ đề nghị công nhận di sản địa chất, bảo tồn và quản lý di sản địa chất; xây dựng báo cáo định kỳ, báo cáo tái thẩm định khu di sản địa chất Đắk Nông theo quy định của UNESCO; hỗ trợ các địa phương trong việc nâng cao nhận thức về ý nghĩa của các chương trình, hoạt động của mạng lưới CVĐCTC của UNESCO và mạng lưới CVĐCTC khu vực châu Á - Thái Bình Dương; xây dựng các mô hình sinh kế bền vững; lan toả sự tham gia của cộng đồng, thanh thiếu niên và các nhà khoa học trong hoạt động của mạng lưới CVĐC; hỗ trợ và phối hợp thực hiện các dự án trong và ngoài nước, thực hiện các hoạt động giáo dục môi trường, nâng cao nhận thức và tham gia các diễn đàn và sự kiện quốc tế. Việt Nam đã được công nhận 03 CVĐC có những đóng góp hiệu quả vào sự nghiệp phát triển bền vững của địa phương.
.jpg)
Các đại biểu tham gia Hội nghị.
Trong năm 2023, Bộ KH&CN đã phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Quốc gia UNESCO và Geopark Việt Nam tiếp tục hỗ trợ các CVĐC của Việt Nam. Đến nay, các CVĐC của Việt Nam đã triển khai các nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia nghiên cứu về các vấn đề liên quan đến giá trị di sản địa chất gắn với tri thức địa phương, bảo tồn đa dạng sinh học gắn liền với phát triển kinh tế - xã hội như mô hình sinh kế bền vững dựa vào các di sản địa chất, du lịch sinh thái, bảo tồn văn hóa, xây dựng nhãn sinh thái, mô hình sinh kế bền vững cho người dân... góp phần phát triển bền vững cho địa phương. Các nhà khoa học trong lĩnh vực tự nhiên đã phối hợp liên ngành với các nhà khoa học trong lĩnh vực xã hội, văn hóa, dân tộc, du lịch... để tìm ra những mô hình phát triển bền vững. Đồng thời, nghiên cứu khoa học được triển khai mạnh tại mạng lưới CVĐC của Việt Nam với nội dung nghiên cứu đa dạng như nghiên cứu các giá trị địa chất, kiến thức địa phương, loài sinh vật, đa dạng sinh học, bảo tồn văn hóa - lịch sử, nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật trong phát triển sinh kế, nghiên cứu phát triển du lịch... Một trong những bài học kinh nghiệm quan trọng nhất cho tất cả các CVĐC là sự quan tâm chỉ đạo và tạo điều kiện giúp đỡ từ các UBND tỉnh, thành phố trực tiếp quản lý, đây là điều kiện tiên quyết và quan trọng nhất đảm bảo cho sự thành công của mạng lưới CVĐC của Việt Nam.
Tại Hội nghị, các đại biểu đã thông qua phương hướng hoạt động năm 2024 và những năm tiếp theo. Cụ thể: Tiếp tục thực hiện các khuyến nghị của UNESCO về công tác xây dựng và phát triển CVĐCTC, trong đó có tiêu chí “tăng cường quan hệ hợp tác, trao đổi với mạng lưới CVĐCTC trong nước, khu vực và quốc tế”; Đẩy mạnh hoạt động cùng chuyên gia tư vấn quốc tế, các cơ quan nghiên cứu trong nước hỗ trợ CVĐCTC Đắk Nông nghiên cứu xác định thêm các giá trị địa chất mang tầm quốc tế, quốc gia bổ sung hồ sơ phục vụ tái thẩm định lần thứ nhất vào năm 2024; Phối hợp tư vấn xây dựng, đánh giá, hoàn chỉnh Hồ sơ trình UNESCO công nhận CVĐCTC Lạng Sơn và triển khai công tác chuẩn bị đón đoàn thẩm định của UNESCO; Tiếp tục phối hợp với Ban quản lý CVĐC Lạng Sơn trong kế hoạch triển khai hoạt động xây dựng và phát triển CVĐC Lạng Sơn năm 2024 và trong các công tác tiếp theo sau khi đã đệ trình Hồ sơ lên UNESCO công nhận CVĐC Lạng Sơn trở thành CVĐCTC UNESCO; Hỗ trợ công tác tổ chức Hội nghị Quốc tế lần thứ 8 về Mạng lưới CVĐC khu vực châu Á - Thái Bình Dương tổ chức tại Cao Bằng vào tháng 9/2024; Tiếp tục quan tâm hướng dẫn địa phương trong công tác quản lý, bảo tồn các điểm di sản địa chất trong vùng CVĐC theo các tiêu chí của UNESCO; Triển khai việc thực hiện Kế hoạch hành động quảng bá những bài học thành công mạng lưới CVĐC của Việt Nam. Bên cạnh đó, các nhiệm vụ nghiên cứu triển khai theo các chủ đề về di sản và hệ thống di sản địa chất, sức khỏe hệ sinh thái, quản trị, giáo dục vì phát triển bền vững.
.jpg)
Toàn cảnh Hội nghị.
Hội nghị đã thông qua báo cáo kết quả công tác của Tiểu ban năm 2023, phương hướng hoạt động năm 2024; các đại biểu đại diện các Ban Quản lý CVĐCTC UNESCO tại Việt Nam (Cao nguyên đá Đồng Văn, Non nước Cao Bằng, Đắk Nông) và Ban Quản lý CVĐC Lạng Sơn trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng và phát triển CVĐC, quá trình hoàn thiện Hồ sơ trình UNESCO công nhận CVĐCTC tại các địa phương… qua đó, các đại biểu nhận thức rõ hơn về các giá trị di sản địa chất gắn với tri thức địa phương; chia sẻ sự phong phú của giá trị di sản địa chất gắn với môi trường sống không chỉ ở môi trường tự nhiên nguyên sơ mà còn về văn hóa, lịch sử, tri thức địa phương và truyền thống; kết nối với mạng lưới các CVĐC của Việt Nam và khu vực.
Bộ KH&CN với vai trò là Trưởng Tiểu ban Khoa học Tự nhiên ưu tiên bố trí nguồn lực, lồng ghép hỗ trợ hoạt động của Tiểu ban Khoa học Tự nhiên và các tiểu ban chuyên môn thông qua các Chương trình KH&CN trọng điểm cấp quốc gia giai đoạn 2021-2030 để tăng cường hợp tác quốc tế với UNESCO, bao gồm các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, trao đổi chuyên gia UNESCO và Việt Nam, nâng cao năng lực cán bộ, tăng sự hiện diện của Việt Nam tại các hoạt động do UNESCO tổ chức; tiếp tục đồng hành và hỗ trợ Geopark Việt Nam cũng như mạng lưới CVĐC của Việt Nam thực hiện các chiến lược và chương trình hành động của UNESCO, hướng tới thực hiện và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc.