Vào ngày này 40 năm về trước (năm 1972) Viện Khoa học Công nghệ (KHCN) Mỏ - Vinacomin được thành lập (tiền thân là Phân viện Nghiên cứu khoa học kỹ thuật Than), đánh dấu sự ra đời của một tổ chức KHCN chuyên ngành trong lĩnh vực công nghệ mỏ.
Với nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, xây dựng và triển khai thực hiện những công trình đổi mới công nghệ, áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, Viện đã phối hợp với các đơn vị trong Tập đoàn Vinacomin, từng bước nâng cao trình độ kỹ thuật công nghệ và phát triển vững chắc ở hầu hết các lĩnh vực: công nghệ khai thác; tuyển, chế biến, sử dụng than và khoáng sản; phát triển điện, năng lượng; vật liệu mới; kỹ thuật tự động hóa; chế tạo máy móc; thiết bị, an toàn; bảo vệ môi trường…, tạo ra nhiều sản phẩm nguyên liệu phục vụ cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
Một số kết quả đáng ghi nhận của Viện là trong giai đoạn 2008 - 2012, Viện đã triển khai thực hiện hàng loạt các đề tài, dự án nghiên cứu và chuyển giao công nghệ, tư vấn, thiết kế, các dự án liên doanh, liên kết, tổng thầu EPC, thầu khai thác…, đạt được nhiều kết quả nổi bật: Thực hiện trên 100 đề tài nghiên cứu khoa học, dự án sản xuất thử nghiệm các cấp với tổng kinh phí 88,931 tỷ đồng; phối hợp với các đơn vị sản xuất than, khoáng sản trong ngành thực hiện trên 1000 hợp đồng dịch vụ khoa học kỹ thuật, chuyển giao công nghệ với tổng doanh thu đạt gần 2.000 tỷ đồng, doanh thu hàng năm của Viện ổn định và tăng trưởng, trích nộp ngân sách 109,5 tỷ đồng, lợi nhuận đạt 26,6 tỷ đồng.
Một trong những kết quả nghiên cứu nổi bật của Viện có thể kể đến là những kết quả trong lĩnh vực sàng tuyển, chế biến, sử dụng than và khoáng sản. Viện đã hoàn thành các nhiệm vụ KH&CN thuộc Chương trình KH&CN cấp Nhà nước Nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ tiên tiến trong sản xuất các sản phẩm chủ lực (KC.06.DA.03/06-10), phát triển xây dựng và hoàn thiện công nghệ tuyển than bằng công nghệ huyền trù tự sinh, huyền phù tang quay với quy mô công suất 300.000 đến 650.000 tấn/ năm cho các mỏ vùng than Quảng Ninh, hoàn thiện công nghệ sản xuất và đốt nhiên liệu huyền phù than nước từ than antraxit, công nghệ tuyển tận thu quặng sắt cấp hạt nhỏ và mịn trong bùn thải từ các xưởng, tham gia tư vấn thiết kế, xây dựng, đào tạo hướng dẫn và chuyển giao công nghệ nhà máy bauxit Tân Rai – Lâm Đồng…,
Những kết quả đạt được trong hoạt động nghiên cứu khoa học, xây dựng và phát triển của Viện trong 40 năm qua được Nhà nước đánh giá cao và tặng thưởng nhiều huân chương cao quý như: Huân chương Lao động hạng Ba (năm 1992), Huân chương Lao động hạng Nhì (năm 1997), Huân chương Lao động hạng Nhất (năm 2002), Huân chương độc lập hạng Ba (2007)… Nhiều công trình nghiên cứu khoa học được trao Giải thưởng “Sáng tạo KHCN Việt Nam”, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN và nhiều giải thưởng khác.
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, TS. Nguyễn Anh Tuấn - Viện trưởng Viện KHCN Mỏ cho rằng, trải qua 40 năm xây dựng, trưởng thành và phát triển, Viện KHCN Mỏ đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Để tiếp tục xây dựng Viện ngày càng vững mạnh và giữ vững thương hiệu của mình, toàn thể cán bộ Viện sẽ tiếp tục nỗ lực phấn đấu, phát huy thành tích, khắc phục tồn tại để có thể hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và thực sự là cầu nối đem tri thức KH&CN đến với sản xuất.