Thông tin kết quả thực hiện nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia “Nghiên cứu tính toán dòng chảy phục vụ công tác quản lý và sử dụng nguồn nước lưu vực sông Cả trên cơ sở ứng dụng các mô hình toán và công nghệ viễn thám”

I. Thông tin chung về nhiệm vụ:

1. Tên nhiệm vụ: Nghiên cứu tính toán dòng chảy phục vụ công tác quản lý và sử dụng nguồn nước lưu vực sông Cả trên cơ sở ứng dụng các mô hình toán và công nghệ viễn thám.

Mã số: ĐTĐL.CN-56/15

Kinh phí từ ngân sách SNKH: 5.390 triệu đồng.

2. Thời gian thực hiện theo Hợp đồng: Từ tháng 12/2015 đến 11/2018

3. Tổ chức chủ trì nhiệm vụ: Viện Quy hoạch Thuỷ lợi, Bộ NN&PTNT

4. Chủ nhiệm nhiệm vụ: TS. Nguyễn Văn Tuấn

5. Các thành viên tham gia chính:
 

II. Thời gian, địa điểm dự kiến tổ chức đánh giá, nghiệm thu

Tháng 4/2019 tại Bộ Khoa học và Công nghệ, số 113 Trần Duy Hưng, Cầu Giấy, Hà Nội

III. Nội dung báo cáo tự đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

1. Về sản phẩm khoa học:

Danh mục sản phẩm đã hoàn thành:

a) Dạng II:

- Báo cáo kết quả thu thập, đánh giá và lựa chọn mô hình toán và công nghệ viễn thám áp dụng cho tính toán mưa và bốc hơi trên lưu vực.

- Báo cáo kết quả tính toán dòng chảy, nhu cầu nước cho lưu vực sông Cả bằng các mô hình toán;

- Báo cáo đề xuất các giải pháp công nghệ và quản lý nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nước trên lưu vực sông Cả;

- Báo cáo tổng hợp kết quả KHCN đề tài;

- Báo cáo tóm tắt kết quả KHCN đề tài;

- Bản đồ hiện trạng độ ẩm đất dựa trên kết quả phân tích tính toán sử dụng công nghệ viễn thám;

- Bản đồ hiện trạng bốc hơi dựa trên kết quả phân tích tính toán sử dụng công nghệ viễn thám;

- Cơ sở dữ liệu

- Bộ công cụ phục vụ công tác quy hoach, quản lý vận hành hệ thống thủy lợi phục vụ sản xuất trên lưu vực sông Cả.

b) Dạng III

- Bài báo trong nước:

+ Nghiên cứu đánh giá và so sánh các dữ liệu mưa vệ tinh độ phân giải cao lưu vực sông Cả;

+  Nghiên cứu các giải pháp nâng cao khả năng phòng chống lũ cho lưu vực sông Ngàn Sâu;

+ Thành lập bản đồ độ ẩm sử dụng tư liệu viễn thám đa thời gian MODIS bằng phương pháp tam giác NDVI/LST, nghiên cứu thí điểm cho lưu vực sông Cả;

+ Thoát lũ hạ du hồ Kẻ Gỗ-Thực trạng và giải pháp.

- Kết quả tham gia đào tạo:

+ Đào tạo được 03 Thạc sỹ

+ Hỗ trợ đào tạo 01 Tiến sĩ

2. Về những đóng góp mới của nhiệm vụ:

Nghiên cứu này tính toán dòng chảy phục vụ công tác quản lý và sử dụng nguồn nước và đề xuất các giải pháp pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng nguồn nước lưu vực sông Cả được dựa trên cơ sở ứng dụng tổng hợp các mô hình toán và công nghệ viễn thám. Tính mới, tính độc đáo tính sáng tạo được thể hiện thông qua nội dung và công nghệ áp dụng trong nghiên cứu, cụ thể là:

- Nghiên cứu đã ứng dụng tổng hợp một bộ công cụ trợ giúp quản lý nguồn nước trên lưu vực sông Cả gồm nhiều mô hình toán tiên tiến bao gồm các phần mềm mô hình toán thủy văn (NAM, HYMOS), mô hình thủy lực (MIKE 11) trong tính toán dòng chảy, kết hợp với các thông tin viễn thám.

- Nghiên cứu kết hợp ứng dụng mô hình toán và viễn thám trong giải quyết bài toán tính toán dòng chảy phục vụ quản lý tài nguyên nước. Hướng nghiên cứu kết hợp cả hai công nghệ tiên tiến và hiện đại vào giải quyết bài toán tính toán dòng chảy là thể hiện tính độc đáo, sáng tạo và sẽ đem lại các kết quả thiết thực phục vụ công tác quản lý tài nguyên nước, đặc biệt có thể khắc phục được tình trạng thiếu hụt số liệu thực đo và có thể đánh giá, tính toán trên quy mô lớn.

- Nghiên cứu đã lần đầu tiên xây dựng trang thông tin WebGIS có thể kết nối trực tiếp từ Internet phục vụ kịp thời công tác quản lý và vận hành công trình thủy lợi. Nghiên cứu sử dụng các phần mềm và server mã nguồn mở giúp giảm chi phí sử dụng phần mềm và vận hành hệ thống.

3. Về hiệu quả của nhiệm vụ:

a) Về hiệu quả kinh tế

+ Hỗ trợ công tác quản lý và sử dụng nguồn nước: Việc ứng dụng mô hình toán và công nghệ viễn thám trong tính toán dòng chảy lưu vực sông Cả, qua đó đề xuất được giải pháp quản lý, khai thác hiệu quả nguồn nước lưu vực sông Cả và đề xuất giải pháp giảm thiểu tác động bất lợi và quản lý, sử dụng nước hợp lý cho vùng hạ du sông Cả giúp nâng cao hiệu quả vận hành điều tiết cấp nước của các hồ chứa thượng nguồn và khả năng khai thác nguồn nước của các công trình hạ du trong mùa cạn. Trong mùa lũ sẽ nâng cao hiệu quả chống lũ, giảm thiểu nguy cơ ngập úng, uy hiếp tài sản của khu vực trũng thấp.

b) Về hiệu quả xã hội

Kết quả nghiên cứu đề tài giúp sẽ giúp cho việc khai thác, sử dụng nước dọc hai bên bờ sông Cả được thuận lợi. Việc tính toán dòng chảy lưu vực sông Cả giúp cung cấp nguồn nước và đảm bảo an toàn cho khu vực dân cư vùng hạ du sông Cả.

IV. Tự đánh giá, xếp loại kết quả thực hiện nhiệm vụ

1. Về tiến độ thực hiện: Nộp hồ sơ đúng hạn

2. Về kết quả thực hiện nhiệm vụ: Đạt