Phát triển hạ tầng đo lường quốc gia theo hướng đồng bộ, hiện đại
Vào ngày 10/08/2018, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án “Tăng cường, đổi mới hoạt động đo lường để hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” (Đề án 996).
Mục tiêu chung của Đề án là phát triển hạ tầng đo lường quốc gia theo hướng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng hội nhập quốc tế và nhu cầu đảm bảo đo lường chính xác cho hoạt động doanh nghiệp, phù hợp điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam, phù hợp với quy hoạch phát triển bộ ngành và địa phương; xây dựng và áp dụng hiệu quả bộ tiêu chí quốc gia đánh giá các lĩnh vực đo lường để tăng cường hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý nhà nước về đo lường; thực hiện chuẩn hóa năng lực, hoạt động của các tổ chức kinh doanh dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường...
Hoạt động đo lường đóng vai trò quan trọng hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế. Ảnh minh họa.
Theo đó, Đề án phấn đấu đến năm 2025 sẽ phát triển hạ tầng đo lường quốc gia đáp ứng công nhận đủ 41 chuẩn đo lường quốc gia theo quy hoạch đã được phê duyệt; công nhận ít nhất 200 phép đo hiệu chuẩn được quốc tế thừa nhận trong khuôn khổ Thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau toàn cầu về đo lường (CIPM-MRA); phát triển ít nhất 100 chất chuẩn, chuẩn đo lường, phương tiện đo lường các loại đáp ứng nhu cầu đảm bảo đo lường chính xác cho doanh nghiệp; bồi dưỡng, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ về đo lường ít nhất 10.000 cán bộ tham gia hoạt động đo lường;
Triển khai Chương trình đảm bảo đo lường cho ít nhất 50.000 doanh nghiệp bao gồm doanh nghiệp có vốn nhà nước và doanh nghiệp tư nhân; triển khai áp dụng bộ tiêu chí đánh giá quốc gia ít nhất 1000 phòng thí nghiệm được công nhận trong cả nước cho các lĩnh vực đo lường…
Tới năm 2030, Đề án phấn đấu phát triển hạ tầng đo lường quốc gia đáp ứng công nhận ít nhất 300 phép đo hiệu chuẩn được quốc tế thừa nhận trong khuôn khổ Thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau toàn cầu về đo lường (CIPM-MRA); phát triển ít nhất 250 chất chuẩn, chuẩn đo lường, phương tiện đo lường các loại đáp ứng nhu cầu đảm bảo đo lường chính xác cho doanh nghiệp;
Bồi dưỡng, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ về đo lường ít nhất 20.000 cán bộ tham gia hoạt động đo lường; triển khai Chương trình đảm bảo đo lường cho ít nhất 100.000 doanh nghiệp bao gồm doanh nghiệp có vốn nhà nước và doanh nghiệp tư nhân; triển khai áp dụng bộ tiêu chí đánh giá quốc gia ít nhất 2000 phòng thí nghiệm được công nhận trong cả nước cho các lĩnh vực đo lường...
Kết quả đạt được và phương hướng thời gian tới
Kể từ khi Đề án được phê duyệt đến nay, nhiều hoạt động triển khai được đẩy mạnh rộng khắp từ trung ương đến địa phương, mang lại hiệu quả tích cực đối với người dân và doanh nghiệp. Theo Vụ Đo Lường - Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (TCĐLCL), có thể kể đến một số kết quả nổi bật trong năm 2022 như:
Đổi mới chính sách tạo thuận lợi hoạt động đo lường hỗ trợ doanh nghiệp, cắt giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi và tiết kiệm chi phí trong thực hiện thủ tục nhập khẩu của doanh nghiệp. Bộ KH&CN đã ban hành Thông tư số 10/2022/TT-BKHCN ngày 28 tháng 7 năm 2022 sửa đổi, bổ sung một số điều Thông tư số 28/2013/TT-BKHCN ngày 17 tháng 12 năm 2013 quy định kiểm tra nhà nước về đo lường. Theo đó đã bãi bỏ quy định kiểm tra nhà nước về đo lường đối với phương tiện đo nhóm 2, hàng đóng gói sẵn nhóm 2 tại cửa khẩu nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thông quan, lấy mẫu để thử nghiệm và hoàn thành việc phê duyệt mẫu theo quy định...
Về duy trì và phát triển hạ tầng kỹ thuật đo lường, nhằm phát triển chuẩn đo lường quốc gia ngang tầm khu vực, thể giới, Tổng cục TCĐLCL đang tích cực triển khai xây dựng dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt "Kế hoạch phát triển chuẩn đo lường quốc gia đến năm 2030, định hướng đến năm 2035" và trình Thủ tướng xem xét, phê duyệt trong năm 2023.
.jpg)
Để tiếp tục phát huy các mặt tích cực đạt được, cần tập trung nhân rộng mô hình xây dựng và áp dụng Chương trình đảm bảo đo lường tại doanh nghiệp. Ảnh minh họa.
Về công tác phát triển mạng lưới các tổ chức cung cấp dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường luôn được chú trọng. Tính đến nay đã xây dựng và hình thành mạng lưới thực hiện dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm gồm 564 tổ chức đăng ký, 385 tổ chức được chỉ định với khoảng 4800 kiểm định viên đang hoạt động được chứng nhận và cấp thẻ kiểm định viên đo lường, khoảng 7300 chuẩn đo lường được đầu tư, trang bị để dùng trực tiếp kiểm định phương tiện đo nhằm cung cấp các dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm đáp ứng nhu cầu đảm bảo độ chính xác về đo lường của 40 triệu phương tiện đo đang sử dụng phục vụ sản xuất, kinh doanh và mọi mặt của đời sống.
Về hỗ trợ doanh nghiệp đảm bảo đo lường thông qua hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường, các đơn vị thuộc Tổng cục TCĐLCL đã kiểm định, hiệu kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm hơn 164 nghìn phương tiện đo, chuẩn đo lường đang sử dụng tại 8650 doanh nghiệp trên cả nước. Hoạt động này góp phần đảm bảo chất lượng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp...
Thời gian tới, để tiếp tục phát huy các mặt tích cực đạt được, cần tập trung nhân rộng mô hình xây dựng và áp dụng Chương trình đảm bảo đo lường tại doanh nghiệp ở một số địa phương, bộ, ngành trong đó ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong các lĩnh vực điện, nước, xăng dầu, sản xuất hàng đóng gói sẵn; Tập trung đào tạo tập huấn, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ tư vấn xây dựng và áp dụng Chương trình đảm bảo đo lường tại doanh nghiệp, hình thành đội ngũ chuyên gia tư vấn ở các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp.
Đẩy mạnh triển khai chương trình so sánh liên phòng đối với phép đo hiệu chuẩn chuẩn đo lường, phương tiện đo; Tăng cường kiểm tra, thanh tra, rà soát năng lực của các tổ chức đăng ký cung cấp dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo chuẩn đo lường; Phối hợp chặt chẽ các hiệp hội ngành hàng, hiệp hội doanh nghiệp để xác định nhu cầu, vận động, giới thiệu doanh nghiệp tham gia Chương trình đảm bảo đo lường; phối hợp thực hiện các nhiệm vụ của Đề án 996; Đa dạng hóa hình thức tuyên truyền; tăng cường hoạt động chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm từ các doanh nghiệp điển hình./.